دنیای اسلام و جنگ آلمان نازی

وقتی آتش جنگ جهانی دوم زبانه کشید و ارتش‌ها برای پیروزی بر دشمن به هر ابزاری چنگ می‌زدند، رقابتی میان قدرت‌ها برای جلب نظر مسلمانان و بسیج آن‌ها در جبهۀ خودی درگرفت. آلمان با پیشروی در شمال آفریقا و همچنین در اروپای شرقی و قفقاز وارد سرزمین‌های مسلمان‌نشین شد و برای این‌که جبهه و پشت‌جبهه را ایمن و استوار نگاه دارد باید به دو هدف دست می‌یافت: نخست باید رابطۀ خوبی با مسلمانان برقرار می‌کرد تا نارضایتی میانشان ایجاد نشود و دوم، با توجه به وخامت وضعیت جبهه‌ها، باید مسلمانان را برای خدمت در جبهۀ آلمان ترغیب می‌کرد.
رهبران نازی برای تحقق این دو هدف می‌کوشیدند وجهه‌ای نیک از خود نزد مسلمانان ترسیم کنند و پیوسته یادآوری می‌کردند آلمان آزادی دینی و سیاسی برای مسلمانان به ارمغان می‌آورد: آزادی سیاسی از سلطۀ بریتانیا و آزادی دینی و سیاسی از سلطۀ کمونیست‌های ملحد. آلمانی‌ها برای برقراری رابطۀ دوستانه با مسلمانان تمهیدات فراوانی اندیشیدند و حتی به سربازان خود آموزش دادند در مناطق مسلمان‌نشین چگونه رفتار کنند تا هیچ مسلمانی آزرده‌خاطر نشود.
دیوید معتدل ، تاریخ‌نگار جوان آلمانی‌ـ ‌ایرانی در کتاب دنیای اسلام و جنگ آلمان نازی با بررسی دقیق انبوهی از اسناد، روابط آلمان نازی با مسلمانان را در دوران جنگ جهانی دوم بررسی کرده است. این کتاب که در نوع خود بی‌همتاست نخست به زبان انگلیسی منتشر شد و سپس نسخه‌های آلمانی و فرانسوی آن نیز به چاپ رسید.

مقدمه

پیشگفتار

بخش اول: مسائل بنیادین

منشأ رویدادها

سیاست‌های امپراتوری آلمان در زمینه اسلام

بسیج مسلمانان در طول جنگ جهانی اول

مباحث سال‌های بین دو جنگ جهانی و ژئوپولیتیک اسلام

رویکرد اسلامی برلین

وزارت امور خارجه و سیاست‌گذاری آلمان در قبال اسلام

ادارات دیگر و گسترش سیاست آلمان در قبال اسلام

مسئله ایدئولوژی

بخش دوم: مسلمانان در مناطق جنگی

اسلام و جنگ در آفریقای شمالی و خاورمیانه

اسلام، سیاست ضد استعماری و نبرد فرانسه

اسلام و تبلیغات چاپی در مناطق جنگی آفریقای شمالی

اسلام و برنامه‌های تبلیغاتی رادیویی در شمال آفریقا و خاورمیانه

واکنش‌های مسلمانان به چرب‌زبانی آلمان برای اسلام

واکنش‌های متفقین به چرب‌زبانی آلمانی برای اسلام

سربازان آلمانی و اسلام در مناطق جنگی شمال آفریقا

اسلام و جنگ در جبهه شرق

دین و نبرد در قفقاز

دین و فرمانروایی در کریمه

اسلام و حاکمیت غیرنظامی در کمیساریای رایش اوستلاند

حقایق جنگ و واکنش‌های شوروی

اسلام و نبرد برای تصاحب سرزمین‌های بالکان

سفر مفتی به بالکان

تبلیغات اسلامی در بالکان

مقامات آلمان و شخصیت‌ها و سازمان‌های مذهبی

خشنون و امیدهای واهی

بخش سوم: مسلمانان در ارتش

بسیج مسلمانان

مسلمانان در ورماخت

مسلمان در اس اس

اسلام و امور سیاسی در یگان‌ها

دین و سربازگیری

شعائر دینی و نظم و انضباط نظامی

روحانیون نظامی

حوزه علمیه روحانیون

اسلام و تبلیغات نظامی

افسران سیاسی و تبلیغات مذهبی

اسلام، مجلات نظامی و تبلیغات چاپی

تبعیض و محدودیت‌های اعتقادی

سقوط

سخن پایانی و ادامه دخالت‌ها تا مروز

نکاتی در مورد منابع

یادداشت‌ها

سخن پایانی و ادامه دخالت‌ها تا امروز

سپاسگزاری

نمایه