آمریکا در 22 نوامبر 2020 رسما از پیمان «آسمان‌های باز» خارج می شود، پیمانی که دونالد ترامپ در خرداد ماه گذشته تصمیم به خروج از آن گرفت و اکنون جو بایدن رئیس جمهوری منتخب آمریکا به خارج شدن آمریکا از این پیمان به دولت در شرف رفتن ترامپ نسبت به افزایش تنش ها در سطح بین الملل هشدار می دهد.

سناتور باب منندز، از اعضای کمیته روابط خارجی سنا آمریکا در بیانیه‌ای گفت: همانطورکه قبلا هم گفته بودم، تصمیم دولت برای خروج از این معاهده از روی بی ملاحظگی بوده و آمریکا و متحدانمان را در مقابل روسیه بی‌دفاع می‌کند. برای ۲۰ سال گذشته، این معاهده که از سوی سنا تایید شده، برای آمریکا و متحدانمان یک رویکرد و دورنمای مهم درباره ارتش روسیه ایجاد کرده است.

وی ادامه داد: تصمیم دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برای خروج از این معاهده باعث بروز نگرانی‌های زیادی در میان متحدان آمریکا در مورد تعهدات ما در قبال امنیت آنها ایجاد کرده است.

این سناتور همچنین تاکید کرد، اکنون که آمریکا بخشی از این معاهده نیست نمی‌تواند داده‌های جمع آوری شده از روسیه را که از طریق پروازها بر اساس معاهده آسمان‌های باز به دست می‌آید، داشته باشد. من بر این باورم که تصمیم ترامپ در خروج از این معاهده نقض قوانین داخلی آمریکاست. در قانون اختیارات دفاع ملی ۲۰۲۰، کنگره بار دیگر بر حمایت خود از معاهده آسمان‌های باز حمایت کرده و دولت را موظف کرده چهار ماه پیش از هرگونه اعلام رسمی خروج، این اقدام را توجیه کند.

وی همچنین از جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب آمریکا خواسته تا بار دیگر به این معاهده ملحق شود.

معاهده آسمان‌های باز به اعضای آن اجازه می‌دهد تا در بخشی از برنامه پروازهای برنامه ریزی شده نظارتی پروازهای شناسایی در کشورهای دیگر انجام دهند. بیش از ۳۰ کشور در این برنامه که با هدف تقویت شفافیت فعالیت‌های نظامی ایجاد شده،‌ شرکت دارند.

حضور آمریکا در این معاهده به صورت رسمی روز یکشنبه و شش ماه پس از آن پایان یافت که دولت واشنگتن تمایل خود را برای خروج از آن اعلام کرد.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا خروج این کشور از معاهده مذکور را ۲۱ مارس تایید کرد و علت آن را نقض آن توسط روسیه و فقدان پیروی از این معاهده توسط دولت مسکو اعلام کرد. مسکو تمامی این اتهامات را رد کرده است.

بسیاری از کشور اروپایی تاسف خود را بابت این اقدام آمریکا ابراز داشته و ابراز امیدواری کردند که واشنگتن این تصمیم را مورد بررسی قرار دهد.

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اوایل ماه جاری میلادی گفته بود که مسکو از شرکایش در معاهده مذکور می‌خواهد تا تضمین‌های قانونی را ارائه کنند که داده‌های پروازی را به آمریکا نمی‌دهند. انگلیس، آلمان و فرانسه از آن زمان بر تعهداتشان به این معاهده تاکید کرده‌اند.

رئیس کمیته امور روابط خارجه شورای فدراسیون روسیه گفته که معاهده آسمان‌های باز تا مادامی که کشورهای ناتو تضمین کنند داده‌هایشان را به طرف ثالث به ویژه آمریکا نمی‌دهند، پابرجای می‌ماند.

“دیمیتری پسکوف”، سخنگوی دفتر ریاست جمهوری فدراسیون روسیه روز دوشنبه گفت، مسکو از خروج آمریکا از پیمان آسمان‌های باز ناراحت است، چرا که این پیمان بدون حضور آمریکا ادامه پیدا نمی‌کند.
پسکوف افزود، «اعتقاد ما این است که این پیمان ابزاری مهم برای ایجاد اعتماد دوجانبه و کنترل تسلیحات است».
سخنگوی کرملین تصریح کرد روسیه از همان ابتدا که آمریکا از تصمیم خود برای خروج از این پیمان خبر داد، هشدار داد که این اقدام پیامد‌هایی منفی به همراه خواهد داشت.
آمریکا روز یکشنبه رسما اعلام کرد این کشور دیگر در پیمان آسمان‌های باز حضور ندارد.

در هفته‌های اخیر بی‌اعتمادی بیشتری میان واشنگتن و مسکو ایجاد شده و دلیلش خروج آمریکا از پیمان «آسمان‌های باز» است.

واشنگتن اول خرداد ماه مدعی شد که در واکنش به اقدامات روسیه، از پیمان آسمان‌های باز خارج می‌شود.

پیمان آسمان‌های باز توافقنامه‌ای بین ۳۴ کشور جهان است که سال ۲۰۰۲ به امضا رسید و به اجازه پرواز هواپیما‌های تجسسی بر فراز مناطق کشور‌های عضو این پیمان ارتباط می‌یابد.
کارشناسان بر این باورند با توجه به اینکه پیمان مذکور برای ایجاد درکی متقابل و اطمینان به کشور‌های امضاکننده در خصوص همه تحرکات و فعالیت‌های نظامی که ممکن است سبب نگرانی آن‌ها شود، امضا شده است، خروج آمریکا از آن بذر بی‌اعتمادی را خواهد کاشت.

چرا که این معاهده به منظور افزایش اعتماد میان کشور‌های عضو ناتو با بلوک شرق پس از جنگ سرد طراحی شده‌ بود که آن هم از سوی آمریکا بی ‌اثر شد.

وزیر امور خارجه آلمان روز یکشنبه اعلام کرد کشورش از خروج آمریکا از پیمان آسمان‌های باز ”عمیقا متاسف“ است و به این پیمان به عنوان بخش کلیدی تدابیر کنترل تسلیحات در منطقه همچنان متعهد است.
هایکو ماس در بیانیه‌ای خاطر نشان کرد: ”ما از تصمیم آمریکا برای برداشتن چنین گامی به شدت متاسفیم و موضع ما در قبال این پیمان تغییری نکرده است، ما این پیمان را بخش مهم معماری کنترل تسلیحات قلمداد می‌کنیم. “
پیمان آسمان‌های باز که آمریکا روز یکشنبه از آن خارج شد سال ۲۰۰۲ به مرحله اجرا گذاشته شد و در چارچوب آن ۳۴ کشور عضو اجازه یافتند با اطلاع قبلی بر فراز خاک دیگر کشور‌های عضو پرواز‌های غیرمسلح شناسایی به منظور گردآوری اطلاعات درباره نیرو‌ها و فعالیت‌های نظامی انجام دهند.

منبع : خبرگزاری ایسنا